Tổng quan và triển vọng thị trường sản phẩm phái sinh tài sản tiền điện tử nửa đầu năm 2025

Trong nửa đầu năm 2025, môi trường vĩ mô toàn cầu tiếp tục bất ổn. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ đã nhiều lần tạm dừng hạ lãi suất, phản ánh chính sách tiền tệ của họ đã bước vào giai đoạn "quan sát và giằng co", trong khi việc tăng thuế của chính quyền Trump và sự leo thang của xung đột địa chính trị đã làm xé toạc hơn nữa cấu trúc ưa thích rủi ro toàn cầu. Trong khi đó, thị trường sản phẩm phái sinh tiền điện tử tiếp tục duy trì sức mạnh mạnh mẽ từ cuối năm 2024, quy mô tổng thể đạt mức cao kỷ lục mới. Khi BTC vượt qua mức cao lịch sử $111K vào đầu năm và bước vào giai đoạn điều chỉnh, tổng hợp hợp đồng mở chưa thanh toán (OI) BTC toàn cầu đã tăng mạnh, từ khoảng 60 tỷ đô la Mỹ tăng vọt lên hơn 70 tỷ đô la Mỹ vào tháng 6. Tính đến tháng 6, mặc dù giá BTC tương đối ổn định quanh mức $100K, nhưng thị trường sản phẩm phái sinh đã trải qua nhiều lần tái cấu trúc giữa bên mua và bên bán, rủi ro đòn bẩy đã được giải phóng, cấu trúc thị trường tương đối lành mạnh.

Dự kiến trong Q3 và Q4, thị trường sản phẩm phái sinh sẽ tiếp tục mở rộng quy mô, độ biến động có thể duy trì sự hội tụ, trong khi các chỉ số rủi ro cần được giám sát liên tục, giữ thái độ lạc quan thận trọng đối với sự tăng giá tiếp theo của BTC.

Một, Tổng quan thị trường

Tổng quan thị trường

Trong hai quý đầu năm 2025, giá BTC đã trải qua những biến động đáng kể. Đầu năm, giá BTC đạt mức cao $110K vào tháng 1, sau đó vào tháng 4 giảm xuống khoảng $75K, với mức giảm khoảng 30%. Tuy nhiên, với sự cải thiện của tâm lý thị trường và sự quan tâm liên tục của các nhà đầu tư tổ chức, giá BTC lại tăng vào tháng 5, đạt đỉnh $112K. Tính đến tháng 6, giá ổn định ở khoảng $107K. Đồng thời, thị phần của BTC trong nửa đầu năm 2025 tiếp tục tăng cường, theo dữ liệu, thị phần của BTC đạt 60% vào cuối quý đầu tiên, là mức cao nhất kể từ năm 2021, xu hướng này tiếp tục trong quý hai, với thị phần vượt quá 65%, cho thấy sự ưa chuộng của các nhà đầu tư đối với BTC.

Đồng thời, sự quan tâm của các nhà đầu tư tổ chức đối với BTC tiếp tục tăng, quỹ ETF BTC giao ngay đang có xu hướng dòng vốn liên tục chảy vào, tổng quy mô tài sản quản lý của các quỹ ETF đã vượt qua 1300 tỷ USD. Ngoài ra, một số yếu tố kinh tế vĩ mô toàn cầu, chẳng hạn như sự sụt giảm của chỉ số đô la Mỹ và sự thiếu niềm tin vào hệ thống tài chính truyền thống, cũng thúc đẩy sức hấp dẫn của BTC như một phương tiện lưu trữ giá trị.

Trong nửa đầu năm 2025, hiệu suất tổng thể của ETH thật sự đáng thất vọng. Mặc dù vào đầu năm, giá ETH đã từng chạm mức cao khoảng $3,700, nhưng ngay sau đó đã có sự giảm mạnh. Đến tháng 4, giá ETH đã từng giảm xuống dưới $1,400, giảm hơn 60%. Sự phục hồi giá trong tháng 5 là khá hạn chế, ngay cả khi có sự phát hành các tín hiệu tích cực về kỹ thuật (chẳng hạn như nâng cấp Pectra), ETH vẫn chỉ phục hồi lên mức khoảng $2,700, không thể lấy lại mức cao đầu năm. Tính đến ngày 1 tháng 6, giá ETH ổn định khoảng $2,500, giảm gần 30% so với mức cao đầu năm và không cho thấy dấu hiệu phục hồi mạnh mẽ.

Sự phân kỳ giữa ETH và BTC đặc biệt rõ ràng. Trong bối cảnh BTC phục hồi và thị phần tiếp tục tăng, ETH không chỉ không tăng đồng bộ mà còn thể hiện sự yếu kém rõ rệt. Hiện tượng này được thể hiện qua sự giảm mạnh của tỷ lệ ETH/BTC, từ đầu năm là 0.036 giảm xuống mức thấp nhất khoảng 0.017, mức giảm trên 50%, sự phân kỳ này cho thấy sự sụt giảm đáng kể niềm tin của thị trường đối với ETH. Dự kiến vào quý ba đến quý bốn năm 2025, với việc cơ chế staking của ETF giao ngay ETH được phê duyệt, khẩu vị rủi ro của thị trường có thể sẽ phục hồi, tâm lý toàn thể có khả năng cải thiện.

Thị trường Tài sản tiền điện tử tổng thể thể hiện sự yếu kém rõ ràng hơn, dữ liệu cho thấy, một số Tài sản tiền điện tử chính như Solana mặc dù đã có một đợt tăng giá ngắn hạn từ đầu năm, nhưng sau đó đã trải qua một đợt điều chỉnh liên tục, SOL đã giảm từ mức cao khoảng $295 xuống mức thấp khoảng $113 vào tháng 4, với mức giảm hơn 60%, hầu hết các Tài sản tiền điện tử khác (chẳng hạn như Avalanche, Polkadot, ADA) cũng xuất hiện mức giảm tương tự hoặc lớn hơn, một số Tài sản tiền điện tử thậm chí đã giảm hơn 90% từ đỉnh, hiện tượng này cho thấy tâm lý tránh rủi ro của thị trường đối với tài sản có rủi ro cao ngày càng gia tăng.

Trong bối cảnh thị trường hiện tại, vị thế của BTC như một tài sản tránh rủi ro đã được củng cố rõ rệt, thuộc tính của nó đã chuyển từ "sản phẩm đầu cơ" sang "tài sản phân bổ của tổ chức/tài sản vĩ mô", trong khi ETH và các đồng tiền thay thế vẫn chủ yếu là "vốn gốc mã hóa, đầu cơ của nhà đầu tư nhỏ lẻ, hoạt động DeFi", có vị trí tài sản tương tự như cổ phiếu công nghệ. Thị trường ETH và các đồng tiền thay thế đang tiếp tục yếu kém do sự giảm sút trong sở thích của các quỹ, áp lực cạnh tranh gia tăng, cũng như ảnh hưởng của môi trường vĩ mô và quy định. Ngoại trừ một số chuỗi công cộng (như Solana) có hệ sinh thái vẫn đang mở rộng, toàn bộ thị trường đồng tiền thay thế thiếu sự đổi mới công nghệ rõ rệt hoặc các kịch bản ứng dụng quy mô lớn mới để thu hút sự chú ý liên tục của nhà đầu tư. Trong ngắn hạn, do hạn chế về tính thanh khoản ở cấp độ vĩ mô, thị trường ETH và các đồng tiền thay thế nếu không có hệ sinh thái mạnh mẽ hoặc động lực công nghệ mới sẽ khó có thể đảo ngược rõ rệt tình trạng yếu kém, tâm lý đầu tư của nhà đầu tư đối với các đồng tiền thay thế vẫn có phần thận trọng và bảo thủ.

BTC/ETH sản phẩm phái sinh giữ chỗ và xu hướng đòn bẩy

Tổng số hợp đồng mở của BTC đã đạt mức cao kỷ lục vào nửa đầu năm 2025, nhờ vào dòng vốn khổng lồ từ ETF giao ngay và nhu cầu mạnh mẽ từ hợp đồng tương lai, OI hợp đồng tương lai BTC đã tiếp tục tăng, từng vượt mốc 70 tỷ USD vào tháng 5 năm nay.

Cần lưu ý rằng, thị phần của các sàn giao dịch truyền thống được quản lý như CME đang tăng nhanh, tính đến ngày 1 tháng 6, dữ liệu cho thấy hợp đồng tương lai BTC của CME đạt 158300 BTC (khoảng 16,5 tỷ USD) chưa thanh lý, đứng đầu các sàn giao dịch, vượt qua 118700 BTC (khoảng 12,3 tỷ USD) của một nền tảng giao dịch khác trong cùng thời gian. Điều này phản ánh việc các tổ chức tham gia thông qua các kênh được quản lý, CME và ETF trở thành những yếu tố tăng trưởng quan trọng. Một nền tảng giao dịch vẫn là nền tảng có quy mô hợp đồng chưa thanh lý lớn nhất trong các sàn giao dịch tài sản tiền điện tử, nhưng thị phần của nó đang bị pha loãng.

Về ETH, tương tự như BTC, tổng số hợp đồng mở chưa thanh lý đã đạt mức cao kỷ lục trong nửa đầu năm 2025, có thời điểm trong tháng 5 đã vượt qua 30 tỷ USD. Tính đến ngày 1 tháng 6, dữ liệu cho thấy, hợp đồng tương lai ETH chưa thanh lý trên một nền tảng giao dịch đạt 2.354.000 ETH (khoảng 6 tỷ USD), đứng đầu các sàn giao dịch.

Tổng thể, việc sử dụng đòn bẩy của người dùng sàn giao dịch trong nửa đầu năm có xu hướng hợp lý. Mặc dù tổng lượng mở chưa thanh lý trên toàn thị trường tăng lên, nhưng nhiều lần biến động mạnh đã loại bỏ các vị thế đòn bẩy quá mức, tỷ lệ đòn bẩy trung bình của người dùng sàn giao dịch không bị mất kiểm soát. Đặc biệt, sau những biến động thị trường vào tháng 2 và tháng 4, dự trữ ký quỹ của sàn giao dịch tương đối dồi dào, mặc dù các chỉ số đòn bẩy trên toàn thị trường thỉnh thoảng có xuất hiện điểm cao nhưng không có xu hướng tăng liên tục.

CoinGlass sản phẩm phái sinh chỉ số ( CGDI ) phân tích

Chỉ số sản phẩm phái sinh CoinGlass (CoinGlass Derivatives Index), gọi tắt là "CGDI", là chỉ số đo lường hiệu suất giá của thị trường sản phẩm phái sinh tiền điện tử toàn cầu. Hiện tại, hơn 80% khối lượng giao dịch trong thị trường tiền điện tử đến từ hợp đồng phái sinh, trong khi các chỉ số giao ngay chính không thể phản ánh hiệu quả cơ chế định giá cốt lõi của thị trường. CGDI theo dõi động giá của 100 hợp đồng vĩnh viễn tiền điện tử chính với giá trị hợp đồng chưa thanh toán (Open Interest) lớn nhất và kết hợp với số lượng hợp đồng chưa thanh toán (Open Interest) để xây dựng một chỉ số xu hướng thị trường sản phẩm phái sinh rất đại diện theo thời gian.

CGDI trong nửa đầu năm đã thể hiện sự phân kỳ với giá BTC. Đầu năm, BTC đã tăng mạnh nhờ vào sự mua vào từ các tổ chức, giá duy trì ở gần mức cao lịch sử, nhưng CGDI đã giảm kể từ tháng Hai ------ nguyên nhân của sự giảm này là do giá của các tài sản hợp đồng chính khác yếu. Do CGDI được tính toán theo OI của các tài sản hợp đồng chính, trong khi BTC nổi bật, giá của ETH và các hợp đồng tương lai của altcoin không thể đồng thời tăng mạnh, làm giảm hiệu suất của chỉ số tổng hợp. Nói tóm lại, trong nửa đầu năm, vốn đã rõ ràng tập trung vào BTC, BTC duy trì sức mạnh chủ yếu nhờ vào việc các tổ chức tăng cường nắm giữ dài hạn và hiệu ứng ETF giao ngay, thị phần của BTC tăng lên, trong khi sự nhiệt tình đầu cơ ở lĩnh vực altcoin giảm nhiệt và vốn chảy ra đã khiến CGDI giảm, trong khi giá BTC vẫn duy trì ở mức cao. Sự phân kỳ này phản ánh sự thay đổi trong khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư: thông tin tích cực về ETF và nhu cầu phòng ngừa rủi ro đã khiến vốn đổ vào các tài sản có giá trị thị trường cao như BTC, trong khi sự không chắc chắn về quy định và việc chốt lời đã gây áp lực lên các tài sản thứ cấp cũng như thị trường altcoin.

CoinGlass sản phẩm phái sinh rủi ro chỉ số ( CDRI ) phân tích

Chỉ số rủi ro sản phẩm phái sinh CoinGlass (CoinGlass Derivatives Risk Index), sau đây gọi là "CDRI", là chỉ số đo lường cường độ rủi ro của thị trường tài sản tiền điện tử phái sinh, được sử dụng để định lượng phản ánh mức độ sử dụng đòn bẩy hiện tại, nhiệt độ cảm xúc giao dịch và rủi ro thanh lý hệ thống. CDRI tập trung vào cảnh báo rủi ro có tính tiên đoán, phát ra cảnh báo trước khi cấu trúc thị trường xấu đi, ngay cả khi giá vẫn đang tăng cũng sẽ hiển thị trạng thái rủi ro cao. Chỉ số này thông qua phân tích trọng số nhiều khía cạnh như hợp đồng mở, tỷ lệ phí vốn, bội số đòn bẩy, tỷ lệ mua bán, độ biến động hợp đồng và khối lượng thanh lý để xây dựng hình ảnh rủi ro của thị trường tài sản tiền điện tử phái sinh theo thời gian thực. CDRI là một mô hình điểm số rủi ro chuẩn hóa với phạm vi từ 0--100, giá trị càng cao thì thị trường càng gần trạng thái quá nóng hoặc yếu, dễ xảy ra tình huống thanh lý hệ thống.

Chỉ số rủi ro sản phẩm phái sinh CoinGlass (CDRI) trong nửa đầu năm giữ ở mức trung tính hơi cao. Tính đến ngày 1 tháng 6, CDRI là 58, nằm trong khoảng "rủi ro trung bình/biến động trung tính", cho thấy thị trường không có dấu hiệu quá nóng hoặc hoảng loạn, rủi ro ngắn hạn có thể kiểm soát.

Hai, phân tích dữ liệu sản phẩm phái sinh Tài sản tiền điện tử

Phân tích tỷ lệ phí vốn của hợp đồng vĩnh viễn

Sự biến động của tỷ lệ phí vốn phản ánh trực tiếp tình hình sử dụng đòn bẩy trong thị trường. Tỷ lệ phí vốn dương thường có nghĩa là vị thế mua tăng lên, tâm lý thị trường lạc quan; trong khi tỷ lệ phí vốn âm có thể cho thấy áp lực bán tăng lên, tâm lý thị trường trở nên thận trọng. Sự dao động của tỷ lệ phí vốn nhắc nhở nhà đầu tư cần chú ý đến rủi ro đòn bẩy, đặc biệt là trong những lúc tâm lý thị trường thay đổi nhanh chóng.

Trong nửa đầu năm 2025, thị trường hợp đồng vĩnh viễn mã hóa nhìn chung thể hiện ưu thế của bên mua, tỷ lệ phí vốn phần lớn thời gian là giá trị dương. Tỷ lệ phí vốn của các tài sản mã hóa chính liên tục duy trì ở mức dương, và cao hơn mức chuẩn 0.01%, cho thấy thị trường nhìn chung lạc quan. Trong khoảng thời gian này, các nhà đầu tư có thái độ lạc quan về triển vọng thị trường, thúc đẩy sự gia tăng vị thế bên mua, khi sự chen chúc của bên mua và áp lực chốt lời gia tăng, vào giữa và cuối tháng 1, BTC tăng cao rồi giảm, tỷ lệ phí vốn cũng trở lại trạng thái bình thường.

Bước vào quý II, tâm lý thị trường đã trở lại lý trí, tỷ lệ phí vốn từ tháng 4 đến tháng 6 chủ yếu duy trì dưới 0,01% (tương đương khoảng 11% hàng năm), trong một số thời điểm thậm chí còn chuyển thành giá trị âm, điều này cho thấy cơn sốt đầu cơ đã giảm bớt, vị thế mua và bán đang趋于均衡. Theo dữ liệu, số lần tỷ lệ phí vốn chuyển từ dương sang âm là rất hạn chế, cho thấy thời điểm bùng nổ tâm lý tiêu cực của thị trường không nhiều. Đầu tháng 2, Trump